De Duitse revolutionair marxiste Rosa Luxemburg stelde dat de keuze voor de mensheid 'socialisme of barbarij' was. Nergens is dat duidelijker dan in het Midden-Oosten. Oorlogen, sektarisch en religieus geweld, armoede, corruptie, tekorten aan voedsel en water. In het bijzonder voor de mensen in oorlogsgebieden is het een hel op aarde. Het meest in de spotlights zijn de burgeroorlogen in Syrië en Irak, maar er zijn nog twee andere conflicten waar minder over bericht wordt. Een burgeroorlog tegen de Koerden in het zuidoosten van Turkije, gevoerd door de Turkse regering van Erdogan, en een campagne van luchtaanvallen op Jemen, uitgevoerd door het wrede regime van Saoedi-Arabië.
Meerdere buitenlandse machten zijn actief in deze conflicten. De VS en Europese landen, Turkije, Qatar, Saoedi-Arabië, Israël, Iran en Rusland. Allen spelen zij een imperialistische rol waarbij zij hun eigen belangen in de regio verdedigen. Dit is niet nieuw, maar is al meer dan honderd jaar het geval. De meest recente destabilisatie is echter veroorzaakt door de invasie van Irak in 2003, uitgevoerd door de VS en Groot-Brittannië, met politieke steun van Nederland. De ineenstorting van het oude Irakese staatsapparaat en de discriminatie van soennitische Irakezen bereidden de weg voor ISIS. De interventie van door de Golfstaten gesponsorde islamitisch fundamentalisten in Syrië, veranderde de Syrische revolutie van 2011 in een afgrijselijke burgeroorlog waarin het land zich nog steeds bevindt.
De media en politiek in Westerse landen presenteren het probleem echter alsof enkel Russische inmenging in Syrië de oorzaak van de ellende is. De bombardementen van Rusland en de Assad-regering op Oost-Aleppo zijn uiterst wreed en hebben tot veel burgerdoden geleid, maar zijn niet fundamenteel anders dan de belegering van Mosul door het Irakese leger. In beide gevallen is er een fundamentalistische groep die de burgers van een stad gijzelt terwijl een regeringsleger op een uiterst wrede manier deze stad wil heroveren. Het enige verschil is dat Irak een bondgenoot is van de NAVO-landen en Syrië een bondgenoot van Rusland.
Deze hypocrisie past binnen een groter verhaal dat door burgerlijke politici en media opgevoerd wordt. Naast de sensatiepers zijn het vooral de 'linkse' liberalen (vertegenwoordigd in ons land door de Volkskrant en het 'ja-kamp' bij het Oekraïne-referendum) die een hysterische campagne voeren waarin de Russische president Poetin als de ultieme boeman wordt afgeschilderd, terwijl het 'liberale en democratische Westen' uiteraard alles vanuit verlichte motieven zou doen.
Poetin wordt gebruikt om alles te verklaren wat misgaat volgens de Westerse liberalen. De opkomst van rechts-populisme in Westerse landen, Donald Trump als Amerikaanse president, de hacks van Wikileaks van de e-mails van de Democratische Partij in de VS, de Brexit, zelfs het Oekraïne-referendum in Nederland. Allemaal van de hand van Poetin. Ieder kritisch bericht over de regering van Poroshenko in Oekraïne zou gebaseerd zijn op agenten van Poetin of dommeriken die zich door Poetins propaganda laten leiden. Critici die een wat genuanceerdere kijk hebben op het conflict tussen het Westen en Rusland worden in hetzelfde hokje geduwd als complotdenkers en 'betaalde Kremlin-trolls'. Liberalen stellen zichzelf voor als een rationeel alternatief voor rechts-populisten als Wilders en Trump. Deze laatsten geloven immers in een samenzwering van een kleine elite of van de islam, terwijl de liberalen zich door de rede zouden laten leiden. De ironie is dat hun visie uit hetzelfde complotdenken bestaat, waarbij 'het liberale Westen' dan niet door 'de islam' bedreigd wordt, maar door Poetin.
Uiteraard is Rusland een grote regionale macht die in conflict is met de VS en Europa, wat betekent dat het zich vanzelfsprekend bezighoudt met inmenging en propaganda (net als de Westerse machten). De liberalen maken het echter veel groter dan het is. Wat de liberale intellectuelen niet kunnen en willen bevatten, is dat hun gedroomde model van liberale globalisering geen harmonieus nieuw tijdperk inluidde, maar het gevolg was van een tijdelijke economische opgang (veroorzaakt door de vergroting van de wereldmarkt en kredietexpansie) en een tijdelijke internationale balans van krachten na het einde van de Koude Oorlog.
Deze economische opgang en kredietexpansie hebben geleid tot een crisis van overproductie. De globalisering heeft ervoor gezorgd dat deze crisis wereldwijde effecten heeft. Het is deze crisis die de onderliggende oorzaak is van een toenemend protectionisme, rivaliteit tussen machtsblokken, de crisis van de EU en de afnemende macht van 'het Westen' op het wereldtoneel. Met de afwezigheid van een geloofwaardig socialistisch alternatief, heeft dit in sommige landen geleid tot de groei van rechts-populisme. De verkiezing van Trump tot president van de VS is de grootste ontwikkeling op dit gebied.
Wat betreft Poetin, die is aan de macht gekomen als 'stabilisator' na de Russische crisis van de jaren '90. Deze crisis ontstond precies in de tijd dat de liberalen meer te zeggen hadden in Rusland en de 'vrije markt' haar failliet toonde. Er zijn veel illusies in Poetin, die de ergste uitwassen van de oligarchen inperkte om juist het oligarchische systeem te blijven behouden. Poetin is een vijand van de Russische arbeiders en jongeren, maar behoudt voorlopig zijn populariteit juist doordat hij het Westen aanvalt. De hysterie van Westerse liberalen en de Westerse confrontatiepolitiek zijn enkel een cadeau voor Poetin, die het kan gebruiken als een bewijs voor zijn kracht.
De strijd tegen Poetin is de strijd van Russische arbeiders en jongeren. De strijd van ons moet er een zijn tegen onze eigen heersende klasse. Deze heeft genoeg bloed aan haar handen. Denk aan de steun voor de Amerikaanse invasie in Irak, welke tot de destabilisering van de hele regio heeft geleid. Denk aan de deelname aan de NAVO-interventie in Libië, welke het land heeft gefragmenteerd tot een woestenij van gewapende milities. Denk aan de huidige bombardementen op Irak en Syrië. Laten we ook vooral niet de rol vergeten die Nederlandse banken en brievenbusfirma's op de Zuidas spelen in de wapenhandel aan Saoedi-Arabië en andere despotische regimes.
De strijd tegen oorlog is altijd ook een sociale strijd voor een andere samenleving. Een socialistische samenleving, waar mensen boven de winst staan. Dit is geen abstract vraagstuk. Met de banken genationaliseerd onder democratische controle wordt het mogelijk om de geldstromen te volgen en te blokkeren, om te zorgen dat bijvoorbeeld de Golfstaten geen nieuwe wapens ontvangen. De strijd tegen oorlog is de strijd tegen het systeem dat het voortbrengt.
