Eerste bedenkingen over de verkiezingsuitslag van onze kameraad Dmitri Lenselink. Een uitgebreidere verkiezingsanalyse volgt snel.
Gisteren heeft Nederland een nieuw parlement gekozen. Door internationale belangstelling, een zeer groot aantal partijen en een bijzonder versplinterde zetelverdeling in de opiniepeilingen, werd het een beladen dag. De uitslag is er ook naar: een duidelijke afspiegeling van de verdeeldheid en wantrouwen bij de kiezer. Een eerste analyse.
De Uitslag
In tegenstelling tot waar veel mensen bang voor waren; is de rechts radicale PVV van Geert Wilders niet de grootste geworden. Zijn partij kreeg er een paar zetels bij, maar zittende premier Mark Rutte is ondanks een klein verlies straks weer de leidende partij in de formatie. De PvdA is de meest opvallende verliezer; met een terugval van 38 naar 9 zetels hebben ze het grootste verlies van een politieke partij geleden in de Nederlandse geschiedenis. Ook de Socialistische Partij moet inleveren (één zetel) maar GroenLinks profiteert en gaat er 10 zetels op vooruit. Ook het CDA, D66, 50+ en de Partij voor de Dieren winnen, terwijl Denk en Forum voor Democratie hun debuut maken in de Tweede Kamer.
Populisme
De internationale pers, maar bijvoorbeeld ook GroenLinks voorman Jesse Klaver, bejubelen het falen van Geert Wilders. Ze spreken van het populisme dat niet weet door te breken in Nederland. Dit is echter veel te gemakkelijk gedacht. Als rechts-reactionairen zijn de VVD en het CDA nog altijd een ruime vertegenwoordiging van het populisme. Bovendien heeft de PVV niet gekregen waar het op het hoopte, maar zijn ze nog wel de tweede partij van Nederland. Hun extremistische standpunten zijn in de loop der tijd overgenomen door Rutte en de VVD en hiermee is de quasi-fascistische tendens nog lang niet van het politiek podium verdreven. Ook de twee zetels voor Thierry Baudet zijn op z’n minst zorgelijk te noemen.
Lichtpuntjes
Positieve punten zijn er ook te noemen. Ondanks dat het rechts populisme en de racistische tendens nog lang niet zijn verdwenen; is het voor veel kwetsbare groepen in Nederland een opluchting dat Wilders geen minister-president kan worden.
Grote winnaars van deze verkiezingen zijn D66 en GroenLinks. Statistieken wijzen uit dat deze progressief-liberale partijen hun succes te danken hebben aan jonge stemmers en kiezers die weg zijn gelopen bij de PvdA of voor het eerst zijn gaan stemmen. Dit is een indicatie dat de jonge generatie sociale gerechtigheid, progressieve politiek en democratisering willen zien. De VVD, PVV en het CDA vinden hun populariteit vooral onder oudere mannen en verstokte conservatieven.
Het is een goed teken dat jonge mensen politiek ontwaken en zich tegen het rechts-populisme keren. D66 en GroenLinks bieden als links-liberale partijen echter geen oplossing, omdat zij slechts kleine aanpassingen willen uitvoeren binnen het kapitalisme.
Links
Links staat er slecht voor in Nederland. In de huidige omstandigheden zou dat niet zo moeten zijn. De SP heeft in theorie genoeg potentie om een grote socialistische oppositie te zijn. In plaats daarvan speelde de PVV de rol van een valse ‘anti-establishmentspartij’.
Het chauvinisme van de SP en de politiek van matiging heeft de partij niet vooruit geholpen. De voorbeelden van Jeremy Corbyn in Engeland en de Podemos beweging in Spanje, laten zien dat een duidelijk strijdbaar links profiel wel degelijk tot successen kan leiden en dat het onjuist is dat dit mensen afschrikt.
Jarenlang hebben linkse politici in Nederland, vooral de PvdA in de jaren ‘90, gedacht dat ze een voet aan de grond konden krijgen bij de massa middels compromissen en het werken binnen de grenzen van het kapitalistische systeem. Dit is een lelijke vergissing en heeft tot gevolg gehad dat de arbeidersklasse zich niet meer vertegenwoordigd zag en is uitgewaaierd over andere partijen (bijvoorbeeld LPF en PVV) waar ze naar verloop van tijd ook weer bedrogen uitkwamen.
De werkende klasse in Nederland heeft een partij nodig die zich inzet voor alle arbeiders, uit binnen- en buitenland en zonder compromis of concessie naar rechts. Zonder chauvinisme en reformistische illusies, die progressieve standpunten over klimaat en milieu, privacy en de strijd tegen discriminatie uitdraagt. Er is behoefte, draagvlak en noodzaak aan een partij die al deze belangen bijeen brengt en verbindt met de strijd voor een socialistische samenleving.