Coups en complotten tegen Venezuela

: 14 juni 2020

In maart 2020 viel een poging tot militaire invasie van Venezuela uit elkaar nog voordat die begonnen was. Een paar dagen nadat de hele wereld ervan leerde, deden op 3 mei dezelfde daders nog een poging, die ook compleet faalde. Wat is er gebeurd? Wie zitten erachter? En wat voor lessen moeten we hieruit trekken?

Rampzalige plannen, rampzalig uitgevoerd

Op 1 mei 2020 publiceerde de Associated Press (AP) een opmerkelijk artikel met de titel “Ex-Green Beret led failed attempt to oust Venezuela’s Maduro” [Ex-Groene Baret leidde gefaalde poging om Venezuela’s Maduro te verwijderen]. Het vertelt een bizar verhaal over een complot van rechtse elementen in de Venezolaanse oppositie, Amerikaanse commando’s en persoonlijke contacten van Donald Trump om met een ‘leger’ van enkele honderen huurlingen, getraind in geheime kampen in de Colombiaanse jungle, Venezuela binnen te vallen. Het ultieme doel van de operatie, die eind maart 2020 zou plaatsvinden, was het omverwerpen van de Venezolaanse regering en het doden of gevangennemen van president Nicolás Maduro; het middel was guerrillastrijd en terrorisme.

Het klinkt misschien onmogelijk dat enkele honderden guerrilla’s in staat zouden zijn om een invasie uit te voeren en een gecentraliseerde overheid met een sterk leger en een uitgebreid inlichtingennetwerk omver te werpen. Dat is het ook. Maar tot een invasie is het niet eens gekomen.

De AP vertelt hoe de twee centrale figuren – Amerikaans staatburger en voormalig ‘Green Beret’ Jordan Goudreau, tevens voormalig beveiliger voor de Trump-campagne en oprichter en CEO van huurlingenbedrijf Silvercorp USA; en afvallig Venezolaans landmachtgeneraal Cliver Alcalá Cordones, opererend vanuit Colombia – kampen hadden opgezet in Colombia, waar ze rekruten (grotendeels Venezolaanse deserteurs) opleidden tot krijgers. Het plan was dat deze krijgers op een gegeven moment gemobiliseerd zouden worden voor invasie van Venezuela. Hen werd verteld dat de gedemoraliseerde en hongerige Venezolaanse soldaten, die zogenaamd voortdurend hunkeren naar verlossing van de socialistische dictatuur, zouden “omvallen als domino’s” en dat de ‘bevrijders’ in 96 uur tijd naar Caracas zouden doorstoten. Dat was allemaal onzin.

Het waren de huurlingen in hun kampen die hongerig en slecht toegerust waren. Voordat hun plan in werking werd gezet, werd het complot opgerold. Het bleek volledig geïnfiltreerd door de Venezolaanse inlichtingendiensten. Alcalá werd door Colombiaanse autoriteiten gearresteerd en uitgeleverd aan de VS, die eerder 10 miljoen dollar op zijn hoofd zetten wegens beschuldigingen van narco-terrorisme (beschuldigingen die overigens een overduidelijk politiek karakter hebben en waarvan de intentie niet duidelijk is).

Wat dit verhaal heel opmerkelijk maakt, is dat op 3 mei, twee dagen nadat de AP hun onderzoek naar de gefaalde invasie wereldkundig maakten, dezelfde Jordan Goudreau een tweede aanval deed op het Venezolaanse regime. Deze keer niet vanuit de Colombiaanse jungle, maar vanuit de zee in het noorden. Bootjes met gewapende huurlingen probeerden te landen bij Macuto, nabij Caracas, maar werden op het water al onderschept door Venezolaanse soldaten. Enkelen werden gedood, de rest gevangengenomen. Acht huurlingen wisten in eerste instantie te ontkomen maar werden later gepakt door gewapende vissers. Onder de gevangenen zijn ook twee Amerikaanse staatsburgers en voormalig special forces in het Amerikaanse leger: Luke Denman en Airan Berry. Zij deden mee in de hoedanigheid van werknemers van Goudreaus Silvercorp USA en zitten nu vast in een Venezolaanse cel.

De Amerikaanse connectie

Waren deze twee invasie-complotten het product van twee avonturiers – Alcalá en Goudreau – die boven hun gewichtsklasse probeerden te boksen? Ja, maar dat is lang niet het hele verhaal. Toen duidelijk werd dat het Maduro-regime niet zou vallen, plaatste Goudreau een filmpje online waarin hij een contract toonde, onder anderen ondertekend door hemzelf en Juan Guaidó, de zelfverklaard ‘interim-president’ van Venezuela en transparante marionet van Washington. Het contract specificeert dat Silvercorp USA diensten verleent waaronder het omverwerpen van de Venezolaanse regering en het uitschakelen van Nicolás Maduro, met als expliciet doel om Guaidó als president te installeren. Prijskaartje: $212 miljoen. Guaidó ontkent alles en zegt van een contract niets te weten.

Goudreau presenteerde dit contract aan de wereld omdat hij niet als enig verantwoordelijke tenonder wilde gaan. Hij heeft zich ook beklaagd over het verraad van Guaidó en de bredere Venezolaanse anti-Maduro-oppositie. Het geld en de steun die ze hem beloofd hadden, bleef uit, en volgens Goudreau was dat de reden voor het rampzalig falen. Het beeld dat naar voren komt op basis van het AP-onderzoek, waarin meerdere betrokkenen aan het woord komen, is dat Goudreau veel meer beloofde dat hij kon waarmaken en dat zijn opdrachtgevers zich verschrikt terugtrokken toen bleek dat hij een fantast was met vreselijk onrealistische plannen.

Aangezien Guaidó de marionet is van Washington, en hoge figuren in het Amerikaans politiek establishment en in de Trump-regering (zoals Marco Rubio, Elliott Abrams en Mike Pompeo) steeds betrokken zijn geweest bij meerdere transparante interventie-pogingen in Venezuela, waaronder de farcicale couppoging in april 2019 en de provocaties met ‘humanitaire hulp’[1], ligt het voor de hand dat ze hier ook een hand in hadden. De alternatieve theorie zou zijn dat Guaidó, een belachelijk figuur zonder eigen achterban of middelen, op eigen houtje, zonder goedkeuren of medeweten van zijn meesters, dergelijk riskante en gênante operaties heeft ondernomen. Maar de VS ontkent alles.

Het is natuurlijk in het belang van de politieke figuren in dit complot om zich te distantiëren van de uitvoerders. Dit is ook de strekking geweest van de reactie van de Amerikaanse staat. Trump heeft elke betrokkenheid ontkend en verklaarde dat “we net pas gehoord hebben wat er gebeurd is”. De framing is dat een stel gekken, zonder connectie met de overheid, op eigen initiatief een militair spelletje is gaan spelen in Venezuela. Geen woord over het feit dat Goudreau een contract had voor $212 miljoen met Guaidó, die in februari 2020, bij de state of the union toespraak van Trump, nog onder luid tweepartijdig gejuich en applaus een staande ovatie kreeg van het gehele verzamelde Congres en werd geroemd als een ‘zeer dapper man’, de ‘ware en legitieme president van Venezuela’.

Maar terwijl de Amerikaanse staat elke betrokkenheid ontkent, zweert buitenlandminister Mike Pompeo dat de VS bereid is om “ieder middel” in te zetten om Denman en Berry terug te krijgen. Hij veroordeelt de aanval op Venezuela niet en bedreigt het Maduro-regime zelfs met straffe consequenties (“stiff consequences”) als het besluit om de twee langer vast te houden.

Voor ons is het duidelijk dat de Amerikaanse staat wel degelijk betrokken was bij deze couppogingen. De vraag rijst dan onmiddellijk: waarom was het zo’n volledig debacle? Als de Amerikaanse militaire machine een aanval wil uitvoeren, dan zal die toch zeker effectievere middelen gebruiken? Ja en nee. We moeten niet vergeten dat de Amerikaanse staat in het tijdperk-Trump beslist geen verenigd blok is. Hoewel het gehele establishment het eens is over de noodzaak van regime change in Venezuela, zijn er bittere meningsverschillen over strategie, tactiek, middelen en timing. We moeten ook altijd onthouden dat de publieke opinie in de Verenigde Staten zeer sterk tegen nieuwe militaire avonturen is en dat dit sentiment ook sterk aanwezig is onder Trumps achterban, die hij zeker niet van zich wil vervreemden als het niet hoeft. Vandaar een complot van onwetende huurlingen met geweren in bootjes; geen Amerikaanse soldaten in uniform met bommenwerpers en tanks.

De Britse connectie

Op 13 mei publiceerde Britse journalistengroep The Canary onthullingen over de rol van de Britse overheid bij regime change in Venezuela. Het blijkt dat er een geheime organisatie bestaat binnen de top van het Britse Foreign Office, de Venezuela Reconstruction Unit (VRU), geleid door John Saville, een voormalig ambassadeur naar Venezuela. Via de VRU stond de Britse staat in contact met Guaidó, voor wie onvoorwaardelijke steun bestaat.

De primaire schakel tussen het Guaidó-kamp en de Britse overheid is Vanessa Neumann, een hard-rechtse goedprater van het imperialistische geweld van het Westen en voorstander van sancties om het Maduro-regime op de knieën te krijgen. Zij is degene die de contacten warm houdt tussen Guaidó en de Britse media en overheid. Ze idoliseert massa-kindermoordenaar Madeleine Albright[2], beschuldigt Maduro van het kidnappen van 30 miljoen mensen (d.w.z. de Venezolaanse bevolking) en smeekt om de terugkeer van de Amerikanen naar Venezuela. Dit is het soort mens waarmee we te maken hebben.

De e-mails die The Canary in handen heeft gekregen tonen aan dat de coördinatie tussen de Britse staat en de Venezolaanse oppositie één heldere lijn heeft: Maduro weg, Guaidó erin, en een betere wereld voor het Britse zakenleven. We weten wat dat betekent: de dominantie van de bezittende klasse, eindeloze bezuinigingen, superrijkdom die bestaat naast schrijnende armoede en een politieke onteigening van de grote meerderheid van de bevolking. Neumann schreef naar haar Britse collaborateurs zelfs over een “nieuw militair attaché” voor Venezuela, maar helaas is de betreffende e-mail volledig zwartgelakt. We mogen aannemen dat dit betekent dat de inhoud het daglicht niet kan verdragen.

Naar de buitenwereld toe heeft het VK een democratisch politiek systeem, met een imago van trage degelijkheid en een parlementaire overlegcultuur, maar achter de schermen streeft de heersende klasse op totaal anti-democratische wijze, in het geheim, een harde en partijdige politieke lijn na zonder dat het electoraat, of zelfs het parlement, er iets over te zeggen heeft.

Handen af van Venezuela!

Wij zijn marxisten, geen complotdenkers. Wij schrijven niet over de schimmige zaken van de heersende elite omdat we denken dat we ze in het licht kunnen slepen; er blijft altijd veel meer verborgen dan dat zichtbaar wordt. Ons doel is ook niet om de bron van politieke gebeurtenissen te zoeken in malafide individuen en duistere daden. Ons doel is om de kapitalistische klassensamenleving uit te leggen en illusies in burgerlijke democratie te doorbreken.

De onvoorwaardelijke steun van Westerse overheden voor Guaidó, en hun eindeloze haat tegen Maduro, hebben helemaal niets te maken met bekommeringen om de levens of de rechten van het Venezolaanse volk. De complotten en machinaties van de kapitalistische heersers hebben alles te maken met de behoeften van hun economisch systeem.

Zolang er in Venezuela een regering bestaat die de olievoorraden, de landerijen, de arbeid van de mensen – alles wat waardevol is – ook maar deels buiten de grip van multinationals houdt, zolang Venezuela zich niet volledig openstelt om met schulden overladen te worden door de wereldwijde financiële sector, zolang Venezuela enigszins een onafhankelijke koers vaart en geen kolonie is onder de hiel van het kapitaal (zoals Colombia, Brazilië en Indonesië bijvoorbeeld zijn), dan zullen de kapitalisten blijven proberen om die staat te breken en te onderwerpen. Venezuela is een potentiële bron van enorme winsten waar de kapitalisten van de wereld nu nog geen volledige controle over hebben. Dat frustreert hen enorm. Dat is wat de politiek van het Westen drijft. Dat is waarom de “democratische” overheden met hun “overlegcultuur” helemaal geen bedenktijd nodig hadden voordat ze de marionet Guaidó erkenden. Dat is waarom Venezuela voortdurend bedreigd wordt.

Wij zijn geen Maduro-supporters. Wij hebben onze eigen kritieken op de Venezolaanse overheid en zien een verontrustende trend van concessies aan kapitaal en de bezittende klasse, ten koste van de gewone mensen die de kracht en achterban van de Bolivariaanse Revolutie vormen. Maar in deze context, waarin de roofzuchtige criminelen in de overheden van de machtigste imperialistische landen proberen om de Maduro-regering op de meest schandalige manier te breken, waarbij ze propaganda-ondersteuning krijgen van hun lakeien in de massamedia, zeggen wij: Handen af van Venezuela!

De problemen van de wereld, de armoede, de schaarste, en de spanningen tussen landen, kunnen alleen worden opgelost door het einde van het wereldwijde kapitalistische systeem en de onteigening van de grote schakels van de economie, te beginnen met de financiële, de voedsel- en de energiesectoren. Daarom pleiten wij voor socialistische revoluties van de georganiseerde werkende klasse in Venezuela, in het VK, in Nederland en zeker ook in dat allerbelangrijkste land: de Verenigde Staten.

voetnoten

[1] de Nederlandse overheid speelde hier ook een rol in. Curaçao, dat vlak voor de kust van Venezuela ligt, werd gebruikt als uitvalsbasis voor dit propaganda-offensief, dat totaal cynisch was, aangezien de crisis in Venezuela goeddeels veroorzaakt wordt door wrede Westerse sancties.

[2] Albright was minister van buitenlandse zaken in de tweede regering van Bill Clinton. Als gevolg van Amerikaans sanctiebeleid waren honderdduizenden Iraakse burgers omgekomen. Toen haar op tv gevraagd werd of de prijs van een half miljoen dode Iraakse kinderen het waard was, antwoordde ze bevestigend. Achteraf beschuldigde ze de vraagsteller van “Iraakse propaganda”. Twee jaar later verklaarde ze dat gebruik van geweld gerechtvaardigd is omdat de VS de onmisbare natie is (“indispensable nation”), die verder in de toekomst kan kijken dan de rest.