Het is nu officieel. Joe Biden heeft de Amerikaanse presidentsverkiezingen gewonnen. Miljoenen mensen zijn blij dat ze van Trump af zijn, maar is Biden een goed alternatief voor de Amerikaanse werkende klasse? Laten we daar eens naar kijken.
Alexandria Ocasio-Cortez, die een reputatie heeft verworven als links lid van de Democratische Partij, legt in de New York Times uit dat de Democratische Partij zich vijandig heeft opgesteld ten opzichte van Medicare for All, Black Lives Matter en andere progressieve ideeën. Zij zei: “Naar buiten toe is er veel steun, maar binnen de partij zelf is men tegen alles wat riekt naar progressiviteit.”
Zij zegt hier iets wat we allang wisten, namelijk dat de Democratische partij een burgerlijke partij is. Het is één van de vele wapens in het arsenaal van de kapitalistische klasse. Sinds de Tweede Wereldoorlog zijn er vijf Democratische Presidenten geweest, die zesendertig van de vijfenzeventig jaren hebben geregeerd. Wat buitenlands beleid betreft hebben de Democraten en de Republikeinen de belangen van dezelfde heersende klasse verdedigd. Op geen enkel moment kwamen de Democraten ook maar in de buurt van socialistisch beleid.
Omdat zij op het gebied van burgerrechten, abortus, het homohuwelijk enzovoort doorgaans op zijn minst een “liberaal” standpunt inneemt, wordt de Democratische Partij voorgesteld, deels ook door de vakbonden, als mogelijk vehikel voor de arbeidersklasse en haar belangen. In werkelijkheid speelt de partij een rol die vergelijkbaar is met die van de negentiende-eeuwse Britse Liberal Party. Op een bepaald moment besloot de Britse werkende klasse echter om met hen te breken en een eigen partij op te zetten. Dit moet nu ook gebeuren in Amerika.
Het idee dat socialisten met de Democratische Partij kunnen werken of dat er een echte arbeiderspartij uit kan voortkomen, vertraagt de opbouw van een onafhankelijke beweging alleen maar.
Hoe Trump kon winnen in 2016
In 2016 deed Donald Trump het onmogelijke, namelijk de presidentsverkiezingen winnen. Dit werd mogelijk door het langetermijnverval van de Verenigde Staten. Veel industrieën werden in de afgelopen decennia gesloten en talloze banen gingen verloren. Onder Obama werd het er allemaal niet beter op.
Trump beloofde om Amerika weer groots te maken, om banen terug te halen en de levensomstandigheden te verbeteren. Hij ging voor de klassieke populistische combinatie van nationalisme, racisme, misogynie én de belofte om alles beter te maken. Dit is waarom een deel van de arbeidersklasse op hem stemde. De Republikeinen hadden net zomin als de Democraten iets voor hen gedaan, maar Trump de “outsider” sprak hen aan.
Hij liet ook de lompe kant van de heersende klasse zien, waar hij zonder meer bij hoort, ondanks al zijn praatjes. Hij maakte zich schuldig aan openlijk racisme en maakte aan reactionairen van diverse pluimage duidelijk dat zij een vriend hadden in het Witte Huis. Hij verstoorde op zijn eigen manier de Amerikaanse samenleving, wat de heersende klasse zorgen baarde. Zij waren bang dat zijn gedrag een reactie van onderen zou uitlokken, die na de dood van George Floyd ook kwam.
Dit verklaart weer waarom een groot deel van de Amerikaanse bevolking van Trump af wilde. De heersende klasse deed alsof Joe Biden een fantastisch progressief alternatief was, maar dat is natuurlijk onzin.
Wie hem financieel gesteund heeft, zegt genoeg. Met een campagne van 14 miljard dollar hebben de Democraten twee keer zoveel besteed als de Republikeinen. Alle cijfers laten zien dat het grootste deel van de kapitalistische klasse achter Biden stond. De grote farmaceuten gaven hem bijvoorbeeld 6 miljoen dollar. Ze investeren in hem, omdat ze hem vertrouwen. Trump gaven zij namelijk maar 1,5 miljoen dollar.
Een verdeelde samenleving
De liberale media zijn dolgelukkig met de overwinning van Biden, maar iedereen die door hun oppervlakkigheid heen kijkt, ziet dat Amerika een buitengewoon verdeeld land is. Men zegt dat het land is verdeeld in mensen die voor Trump en de mensen die voor Biden zijn, maar de belangrijkste verdeling is die van de klassen. De heersende klasse was niet tegen Trump omdat hij rechts is, maar omdat hij door zijn gedrag de VS destabiliseerde. Niet toevallig heeft Biden alle Amerikanen opgeroepen tot eenheid, om als land samen te komen. Hij hoopt zo de tegenstellingen in de maatschappij te verzachten. In werkelijkheid kan helemaal niets de extreme polarisatie die hoort bij het kapitalisme uitbannen!
Waarom steunde het burgerlijke establishment Biden? De New York Times en de Economist, spreekbuizen van de grote bourgeoisie, staken hun steun voor Biden niet onder stoelen of banken. Zij benadrukten de noodzaak tot eenheid en het belang van gedeelde waarden.
Over welke waarden zou dit überhaupt kunnen gaan? Er kan helemaal geen sprake zijn van gedeelde waarden als er zulke grote verschillen in sociale omstandigheden bestaan als in Amerika! Nog altijd hebben 20 miljoen Amerikanen geen zorgverzekering, waardoor elk jaar meer dan 40.000 mensen nodeloos sterven. Zij sterven aan armoede. Gezondheidszorg is buitengewoon winstgevend in de VS. Biden gaat hier niets aan veranderen en kon dus rekenen op de steun van big pharma.
In 2018 leefden 38 miljoen mensen in de VS in armoede. Meer dan 11% van de huishoudens kon worden aangemerkt als “food insecure”. De middenlagen van de maatschappij hebben hun inkomens zien stagneren of afnemen. De pandemie en de bijbehorende werkloosheid hebben deze situatie alleen maar erger gemaakt.
Aan het andere uiterste hebben alleen al in dit jaar de vierhonderd rijkste Amerikanen 240 miljard dollar verdiend, waardoor hun totale rijkdom op $3,2 biljoen is komen te staan. De rijkste 1% bezit $34,2 biljoen en de armste 50% hebben hun inkomens zien stagneren of afnemen.
We zien hier een constante overdracht van rijkdom van het grootste deel van de bevolking, van de mensen die werken en de rijkdom creëren, naar een verwaarloosbare minderheid. Geen toespraak van Biden gaat dit proces, dat in deze vorm al veertig jaar gaande is, stoppen. Voor de mensen die nu nog niet overtuigd zijn, hebben we het volgende citaat van Biden uit 2018: "I don’t think 500 billionaires are the reason why we’re in trouble. The folks at the top aren’t bad guys."
Biden zal dansen naar het pijpen van de kapitalistische klasse
Dit is het belangrijkste probleem met Biden. Hij zal de kapitalistische klasse, die hij vertegenwoordigt, niet aanvallen. Hij heeft hervormingen beloofd en op de korte termijn zal hij natuurlijk iets moeten doen aan de pandemie, die in de VS om zich heen grijpt. Hij moet dus reusachtige hoeveelheden geld blijven uitgeven om de economie te stutten. Vroeg of laat zal dit beleid echter worden teruggedraaid. Alleen uit noodzaak, uit angst voor sociale onrust, geeft de kapitalistische klasse overal ter wereld veel geld uit. Deze klasse is volledig op de hoogte van de macht van de arbeidersklasse en vreest een crisis waarin de arbeiders geen andere optie zullen hebben dan te strijden.
Biden zal voor een bepaalde periode nog lief blijven doen alsof hij een president zal zijn voor alle Amerikanen, maar wat hij moet doen voor de klasse die hij vertegenwoordigt zal hiermee in strijd zijn.
Trump werd overal voorgesteld als het grotere kwaad in deze verkiezingen en om die reden moest men, zo werd ons verteld, kiezen voor het mindere kwaad: de Democratische Partij. Toch hebben miljoenen Amerikanen op Trump gestemd, meer zelfs dan in 2016.
Het zou een grove fout zijn om te denken dat Trumps verlies zijn einde betekent. Trump heeft een serieuze basis opgebouwd en wil deze niet kwijtraken. “‘President Trump is voorlopig nog niet weg’, zei Matt Gorman, een strateeg voor de Republikeinen, in een artikel in de New York Times. ‘Hij gaat zich het politieke debat in wurmen op een manier die we nog nooit eerder hebben gezien.’” “‘Voor de verkiezingen zei Trump tegen adviseurs, soms in ernst, dat hij misschien in 2024 nog een keer zou meedoen, als hij zou verliezen.’”
Het “grotere kwaad” zou zomaar kunnen terugkomen
Met Biden komt er geen definitief einde aan het fenomeen Trump. Biden heeft dan wel gewonnen, maar Trump heeft in absolute cijfers meer stemmen gehaald dan in 2016, in totaal ongeveer 73 miljoen. Trump zou over vier jaar zomaar opnieuw kunnen winnen. Vier jaar Biden zou mensen sterk van gedachten kunnen doen veranderen.
Neem bijvoorbeeld het economisch plan van Biden. Op dit moment moeten de heersende klassen in deze wereld diep in de beurs tasten om een economische ineenstorting te voorkomen. Bovendien moeten ze, om de sociale stabiliteit te behouden, een minimuminkomen verzorgen voor de bevolking, genoeg om de kost, de huur en hypotheek mee te betalen. Dit heeft geleid tot een grote groei van schulden, maar als ze dit nalaten, zullen miljoenen mensen in werkelijk wanhopig situaties belanden.
In de eerste stadia zou het kunnen dat Biden gedwongen dit beleid zal voortzetten, maar vroeg of laat wordt de schuld een probleem. Hoewel het eerst de buffer kan bieden die het systeem nodig heeft, zal het op een bepaald moment omslaan in zijn tegenovergestelde en zullen regeringen moeten bezuinigen om hun schulden af te betalen. Daarom kunnen we van Biden geen werkelijk progressieve maatregelen verwachten.
Op een bepaald moment - waarschijnlijk zal het, door de huidige omstandigheden, niet al te lang duren - zal de ontgoocheling inzetten. Trump zou dan een dramatische comeback kunnen maken. Hij heeft immers al een sterke basis.
Voor de Democraten noch de Republikeinen
Tegen hen die consequente marxisten ervan betichten dat het ons niets kan schelen of Trump won of niet zeggen wij het volgende. Trump is een racist, een seksist en een boef, die de meest duistere krachten in de Amerikaanse maatschappij opzweept met zijn reactionaire retoriek. Wij willen voor altijd van Trump af. Daarom nemen wij een principieel standpunt in: tegen Trump én Biden.
Vergeet niet dat het team van Obama en Biden de weg bereidde voor de overwinning van Trump. Wij willen dat dat niet nog een keer gebeurt. Dit kan alleen worden voorkomen door een politieke macht op te bouwen op basis van de gehele werkende klasse: een arbeiderspartij die campagne voert tegen zowel de Republikeinen als de Democraten. Sommigen zullen zeggen dat er nog veel moet gebeuren om dit te bereiken en dat het kwaad nu gestopt moet worden. Als we echter op Biden vertrouwen, zou het “grotere kwaad” over vier jaar zomaar terug kunnen komen, misschien in ergere vorm.
Soms moeten marxisten tegen de stroom oproeien. Trotski zei in 1939 dat de massa’s niet door prognostisch-theoretische voorstellingen worden geschoold, maar door de algemene ervaringen in hun leven. Dit geldt vandaag nog altijd. De massa’s in de Verenigde Staten zullen ondervinden dat Biden hun niets kan bieden.
Op basis van concrete ervaringen zullen de arbeiders tot het begrip komen dat zij een eigen partij nodig hebben. De partij opbouwen en op de proef stellen, zal de geavanceerde lagen revolutionaire conclusies doen trekken. Zij zullen de mensen opzoeken die hun de waarheid vertelden. Zo zal een onafhankelijke Amerikaanse arbeiderspartij worden opgebouwd.
