Enkele dagen geleden werd bekend dat vijf actieve leden van de Socialistische Partij geroyeerd zijn door het partijbestuur. Onder hen zijn bestuursleden van afdelingen en een afdelingsvoorzitter. Zonder hoor en wederhoor worden politieke tegenstellingen opnieuw op administratieve wijze 'opgelost'.
De gegeven reden van het royement is dat de vijf leden lid zouden zijn van het Communistisch Platform en/of het Marxistisch Forum. Dit zouden volgens het landelijke bestuur politieke partijen zijn en lidmaatschap van een andere partij naast de SP is verboden. De leden kregen een brief waarin het royement aan hen kenbaar werd gemaakt. Verder werd er geen contact met hen opgenomen. Evenmin was er enige discussie met het bestuur mogelijk. Het bestuur denkt een oppositionele groep op administratieve wijze uit de weg te ruimen, een klassieke bureaucratische aanpak.
Het Communistisch Platform (CP), een groep kritische SP-leden die zich op de vroege werken van Karl Kautsky baseren, is een politiek platform en kan niet als politieke partij worden gezien. Het Marxistisch Forum is een initiatief van het CP om linkse groepen en individuen binnen de SP te verenigen op basis van gedeelde standpunten. Dit Forum kan nog veel minder als politieke partij bestempeld worden.
Het probleem (voor de partijbureaucratie welteverstaan) is dat het CP een georganiseerde groep is met kritische standpunten. De bureaucratie wil simpelweg geen inhoudelijke discussie. Het bestuur heeft terecht geen vertrouwen in de eigen ideeën: de theoretische basis voor de reformistische koers van de partij is zeer wankel. Om dat te compenseren worden er procedurele methodes van stal gehaald. “Je bent lid van een andere partij,” zeggen zij, “dus je bent niet loyaal aan ons. Wij gooien jou nu uit de partij. Dat je al jaren lid bent, kan ons niets schelen!”
Deze gebeurtenis kan niet los worden gezien van de ontwikkeling van de hele partij. De SP van Lilian Marijnissen hoopt na de volgende verkiezingen in de regering te komen. Coalities met kapitalistische partijen worden niet uitgesloten. Emile Roemer, nu waarnemend burgemeester van Alkmaar, heeft gezegd dat meer SP'ers burgemeester zouden moeten worden. Het bestuur ijvert om de partij acceptabel te maken … voor de heersende klasse!
Vergeet niet: ze doen dit tijdens de grootste mondiale crisis van het kapitalisme sinds de jaren dertig van de vorige eeuw. Een groeiend aantal mensen, vooral jongeren, radicaliseert en zoekt een alternatief. Het SP-bestuur wil echter de standpunten alleen maar ‘matigen’.
De algemene radicalisering van jongeren heeft ook zijn weerslag op ROOD, de jongerenorganisatie van de SP. Hier kon het CP een redelijke aanhang verwerven. Dat uitte zich in moties die regeringsdeelname bekritiseren en die de organisatie onafhankelijker maken van de partijbureaucratie van de SP. Het bestuur was duidelijk niet bereid om dit te tolereren.
Niet de eerste keer
Deze veranderingen verrassen ons echter niet. In de geschiedenis van de SP zijn kritische linkse groepen al meerdere malen uitgesloten. SP-leden die eveneens lid waren van Internationale Socialisten (2005) en Offensief (2009) werden uitgesloten voor 'dubbellidmaatschap'.
Verder waren er in het verleden bureaucratische acties tegen kritische leden die zich organiseerden in het Comité Democratisering SP, dat democratische hervormingen van de partijstructuur wenste. Nog niet zo lang geleden zagen we hoe SP-leden van 'de Groep', die een einde wilde aan de chauvinistische standpunten rond migratie en vluchtelingen, tegengewerkt werden. Leden van Revolutie (en haar voorganger Vonk) die ook actief waren in de SP, werden in het verleden ook dwarsgezeten. Kritische vragen en voorstellen werden gewoon weggezet als disloyaal, in plaats van een serieus politiek debat te voeren om andere leden te overtuigen van politieke standpunten.
Het is duidelijk dat de SP-bureaucratie geen enkele georganiseerde oppositie duldt. Het idee dat men geen georganiseerde oppositie mag opzetten op deze manier omdat er intern genoeg andere kanalen voor discussie zijn, is onzinnig. De hele structuur van de SP gaat juist serieuze discussies uit de weg. Het landelijk bestuur en de fracties in de Tweede Kamer, Eerste Kamer en het Europees Parlement worden als de ‘experts’ gezien aan wie de politiek moet worden overgelaten. Ledenvergaderingen vinden vaak maar enkele keren per jaar plaats. Deze bijeenkomsten zijn groot, omdat alle leden uit een afdeling daar welkom zijn, en er is weinig tijd voor bijdragen.
Socialisten die zich actief willen inzetten voor een socialistische samenleving worden vooral gebruikt voor allerhande praktische acties in de buurten, voor een nagenoeg apolitieke belangenbehartiging van buurtbewoners, om stemmen te verkrijgen bij de volgende verkiezingen. 'Niet lullen maar poetsen' is het devies. In feite is dit een bureaucratische strategie om linkse elementen vooral bezig te houden en niet te veel laten discussiëren over de koers van de partij.
Wat de bureaucratie nog minder kan dulden, is dat jongerenorganisatie ROOD kritisch en onafhankelijk naar de partijkoers kijkt. Deze organisatie was oorspronkelijk helemaal bureaucratisch gekortwiekt, met een nadruk op 'acties'. Leden van Vonk/Revolutie waren in het verleden betrokken bij de opbouw van enkele ROOD-groepen. Het bestuur bleef erop hameren dat er 'te veel discussies plaatsvonden' en dat men snel acties moest organiseren rond thema's als 'voldoende verlichting bij een skatepark'. Een ROOD-bestuur dat onafhankelijk en kritisch is, met leden die over politieke standpunten discussiëren, is de schrik van de bureaucratie. Ze zal voor niets terugschrikken om dit te dwarsbomen en kritische leden te demoraliseren.
Wij veroordelen deze nieuwe bureaucratische maatregelen van het SP-bestuur. We roepen onze leden en sympathisanten binnen de SP op om zich uit te spreken door moties en e-mails aan het partijbestuur. Ga naar de website sptegendeheksenjacht.nl voor meer informatie.