Thierry Baudet won gisteren via een online-referendum met 76% van de stemmen het voorzitterschap van het Forum voor Democratie. Hiermee consolideert hij zijn machtsbasis, in oppositie tegen het oude partijbestuur. Het is het nieuwste hoofdstuk in de aanhoudende crisis binnen de partij, die in 2019 nog een grote overwinning boekte bij de Provinciale Statenverkiezingen.
Nog maar een maand geleden werden in Rotterdam Ahoy met veel bombarie de eerste tien mensen op de kandidatenlijst van Forum voor Democratie (FVD) voor de Tweede Kamerverkiezingen van 17 maart 2021 bekendgemaakt. De partij straalde die avond niets dan eensgezindheid en zelfvertrouwen uit: de kandidaten waren er duidelijk van overtuigd dat zij vrijwel zeker allemaal in de kamer zouden komen. Iets meer dan een week geleden leek de partij echter op instorten te staan: veel leden verlieten de partij, volksvertegenwoordigers stapten op en zelfs de toekomst van Thierry Baudet binnen de partij werd onzeker.
Forum voor Democratie werd in 2015 opgericht als denktank. Een jaar later, in 2016, werd het een politieke partij. Met schaamteloze reactionaire demagogie en de uitgesproken bereidheid om mee te regeren wist de partij een groep rechtse kiezers aan te spreken die de Partij voor de Vrijheid van Geert Wilders te weinig ‘serieus’ of te obsessief islamofoob, maar de VVD te slap vonden. Bij de verkiezingen van 2017 haalde de partij nog maar twee zetels in de Tweede Kamer, maar het aantal stemmers groeide snel en extreemrechtse jongeren sloten zich in groten getale aan bij de Jongerenorganisatie Forum voor Democratie (JFVD).
In de partij kristalliseerden zich twee vleugels uit. De ene vleugel bestond uit kleurloze maar ‘serieuze’, liberale vertegenwoordigers van de kleine en grote bourgeoisie, mensen met sympathie voor de VVD en politici uit die hoek die zich uit opportunistische overwegingen bij de nieuwe, groeiende partij aansloten. De andere vleugel bestond uit de ‘ideologen’, vertegenwoordigers van de extremistische kleinburgerij en maatschappelijke tussenlagen zoals studenten en zogenaamde ‘intellectuelen’.
Vaak wordt beweerd dat Forum voor Democratie een fascistische partij is. Het is zonder meer waar dat de partij allerlei walgelijk rechts gespuis heeft aangetrokken en politiek bedrijft met gebruikmaking van racisme en andere vooroordelen die leven onder bepaalde delen van de bevolking. Toch is het onjuist om de partij als fascistisch aan te duiden. De beste (consequent materialistische) verklaring van fascisme is gegeven door de Russische revolutionair Leon Trotski. Hij legde uit, zoals marxisten horen te doen, dat het fascisme niet in de eerste plaats een (nationalistische, racistische enz.) ideologie is, maar een maatschappelijk fenomeen dat voorkomt uit de ontwikkeling van de klassenstrijd onder bepaalde historische omstandigheden. Fascisme is een gewelddadige massabeweging, voornamelijk van de kleinburgerij en het lompenproletariaat, gesteund door de grote bourgeoisie, met het doel om af te rekenen met de arbeidersbeweging en haar verworvenheden. Daarvan is hier duidelijk geen sprake. Forum is niet veel meer dan een reactionaire en racistische burgerlijke partij, hoewel zonder twijfel de kiemen van fascisme aanwezig zijn in de partij, in het bijzonder onder de jongeren.
De meer ‘ideologische’ vleugel van Forum, samen met de reactionaire avonturier Baudet, die beide vleugels van de partij bij elkaar bracht en verzoende, zorgde voor periodieke ophef in de media. Veel van Baudets misselijkmakende uitspraken, zoals die over de ‘homeopathisch verdunning’ van de Nederlandse bevolking ‘met alle volkeren van de wereld’, de ‘vreemde, agressieve elementen’ die ‘in ongehoorde aantallen’ ‘ons maatschappelijk lichaam’ worden ‘binnengeloodst’ of de zogenoemde ‘afrikanisering’ van Europa, zijn alom bekend en berucht geworden. De andere vleugel zag deze ophef als zeer schadelijk voor het ‘serieuze’ imago van de partij. Toch konden beide vleugels niet zonder elkaar: ze hadden elkaar nodig om te groeien. De partij bereikte haar hoogtepunt in het begin van 2019. Bij de Provinciale Statenverkiezingen haalde de partij een gigantische winst met het gebruikelijke demagogische raaskallen over immigratie, maar ook door een deel van de arbeiders en de kleinburgerij op te hitsen tegen de ‘groene’ soberheidsmaatregelen van het klimaatakkoord.
De berichten die onlangs in de media verschenen over de cultuur binnen JFVD leidden tot een nieuwe crisis, de hevigste tot nu toe. Die cultuur was er natuurlijk al jaren en was ook algemeen bekend. In een artikel op de website van Vrij Nederland uit 2018 is te lezen hoe blij Lonneke van der Weijer was met haar aansluiting bij JFVD. “‘Ineens maakte ik gewoon de grapjes die anders nooit konden.’ Zeggen dat je alle moslims wil deporteren bijvoorbeeld. ‘Niet dat ik dat echt wil, maar het is fijn om vrijuit dat soort geintjes gewoon te kunnen maken.’” Verderop in dat zelfde artikel wordt een deelnemer aan de ‘Winterschool’ van Forum aangehaald: “‘Als ik sommige dingen zeg, hebben mensen vaak zo’n reactie van: dat kan echt niet. Terwijl het gewoon waar is.’ Wat voor dingen dan? ‘Dat ons land overspoeld wordt door moslims. Kijk, Nederlandse jongeren – vooral de meisjes dan – zijn helemaal niet meer zo bezig met kinderen krijgen en gezinnetjes stichten. Maar die moslims fokken gewoon door. Binnenkort komt er een tippingpoint (sic) als we zo doorgaan.’ En dan? ‘Sharia.’” En dit zijn alleen nog maar dingen die zij tegen een ‘linkse’ journalist durfden te zeggen!
De reputatie van de partij had in de afgelopen periode al veel schade opgelopen, onder meer vanwege JFVD, dat eerder ook al in opspraak raakte vanwege de cultuur binnen appgroepen. Een deel van de partij wilde pogen de partij te redden door ‘strenger’ op te treden tegen dit wangedrag. Toen Baudet zich niet bereid toonde om voortvarend te handelen, probeerde dit deel van de partij Baudet uit alle macht te lozen. Administratieve maatregelen, nieuwe sloten op deuren, pathetische, huichelachtige brieven, alles werd uit de kast gehaald.
De hele interne worsteling leidde ook tot nieuwe ‘onthullingen’. Nicky Pouw-Verweij, een van de kandidaten die een maand geleden in Ahoy met trots werd gepresenteerd, schreef een brief waarin zij onder meer te kennen gaf dat zij geloofde dat Baudet complottheorieën was gaan (!) aanhangen en dat hij ‘in de afgelopen tijd geradicaliseerd’ was. Onder welke steen heeft mevrouw Pouw-Verweij gelegen? Men zou denken dat de obsessie met demografische veranderingen, het eeuwige gezwam over de ‘vernietiging van de Europese beschaving’ door de Europese Unie, het gezellige contact met uiterst-rechtse figuren als Joost Niemöller, Robert Lemm, Jared Taylor en Robert Jensen en de verkapt antisemitische complotflauwekul over ‘cultuurmarxisme’, ‘globalisme’, George Soros enz. genoeg zouden zijn om het ‘radicalisme’ van Baudet aan te tonen. Voor mevrouw Pouw-Verweij is er blijkbaar een grens overschreden nu de heer Soros, die door reactionairen al als aanstichter van elke mogelijke vorm van ellende wordt gezien, er ook nog door Baudet van wordt beschuldigd achter de coronacrisis te zitten! Net als Eva Vlaardingerbroek gaf zij aan erg van de uitspraken van Baudet te zijn ‘geschrokken’. Dit is natuurlijk niet serieus te nemen. Deze mensen hebben, samen met anderen, die ellendeling jarenlang verdedigd en hard gewerkt om hem, heel zijn rotte kliek en al hun walgelijke ideeën salonfähig te maken. Bovendien zijn ze bijna zonder uitzondering door hem persoonlijk bij de partij betrokken!
De toekomst van Baudet als partijleider werd uiteindelijk bepaald door middel van een ‘referendum’ onder de leden. Baudet was er zeker van dat hij kon rekenen op de steun van een groot deel van de partij. Zijn overwinning lijkt te hebben bewezen dat hij daarin gelijk had: Baudet bleek in staat om de overgrote meerderheid van de leden te mobiliseren. FVD is echter niet meer wat het geweest is: de partij is veel vertegenwoordigers (in de provincies, het Europees Parlement etc.) en leden verloren én het vertrouwen van de achterban in de partij heeft een grote knauw gekregen. De partij lijkt bovendien het momentum te hebben verloren.
Wat er precies in de nabije toekomst met Forum gaat gebeuren, is niet met zekerheid te zeggen. In zekere zin doet het er ook niet toe. Het zogenoemde ‘populisme’ zal namelijk in ieder geval voorlopig blijven bestaan, zelfs als FVD volledig instort. Het kapitalisme is in crisis en verplettert de kleinburgerij en de arbeidersklasse. De onderdrukte klassen zoeken wanhopig naar verklaringen en oplossingen, zowel ter linkerzijde als ter rechterzijde. Malafide types als Baudet en Wilders bieden zogenaamde ‘oplossingen’, iets wat lijkt op een uitweg uit deze omstandigheden. Zolang er geen overtuigend socialistisch alternatief bestaat, zullen zij voor bepaalde lagen van de bevolking hun aantrekkingskracht behouden. Alleen met socialisme, door de grote klassentegenstellingen in de maatschappij op te heffen en af te rekenen met de natiestaat, kunnen we definitief de ‘populistische’ plaag uitbannen. Wat Nederland nodig heeft is een socialistische partij van de werkende klasse, die eventueel ook een deel van de kleinburgerij voor zich kan winnen met een programma van klassenstrijd tegen de grote kapitalisten en vóór een nieuwe samenleving, waar alle werkende mensen meer controle over hun eigen leven zullen hebben en plek is voor iedereen.
