De tragische situatie bij het aanmeldcentrum in Ter Apel, waarbij honderden mannen, vrouwen en kinderen in zeer onhygiënische omstandigheden elke dag buiten slapen, wachtend op asielprocedures die maanden kunnen duren, is het dieptepunt van de zogenaamde ‘asielcrisis’ in Nederland.
Er is een baby overleden en meerdere asielzoekers zijn in het ziekenhuis beland. De situatie is zo schrijnend, dat voor de eerste keer in de geschiedenis de organisatie Artsen zonder Grenzen in actie is gekomen op Nederlands grondgebied.
In feite is ‘asielcrisis’ een verkeerde benaming. Het is een crisis die het gevolg is van jarenlang bezuinigingsbeleid en mismanagement door de kabinetten-Rutte. Hoewel het aantal asielaanvragen wegens het einde van de coronalockdowns relatief gestegen is, wegens de komst van nareizende familieleden, ligt het beneden dat van 2015.
De capaciteit die werd opgebouwd in 2015 om de toenmalige golf van voornamelijk Syrische vluchtelingen op te vangen, werd in de jaren erop weer wegbezuinigd. Rutte’s beleid was om zoveel mogelijk te voorkomen dat asielzoekers Nederlands grondgebied zouden bereiken, door middel van een EU-deal met de Turkse president Erdogan, die vluchtelingen zou vasthouden in ruil voor geld.
Nu de instroom weer iets hoger is dan voorgaande jaren, kan er niet zo gemakkelijk opgeschaald worden wegens gebrek aan personeel. Daarnaast leidt de woningcrisis (vooral het tekort aan sociale huurwoningen) ertoe dat ‘statushouders’ blijven wonen in asielzoekerscentra. Opnieuw een gevolg van het anti-socialehuurbeleid van de kabinetten-Rutte, met hun verhuurdersheffing en de verkoop van tienduizenden sociale huurwoningen.
Het is echter ook politieke onwil. De GGD’s konden in coronatijd relatief snel opschalen, doordat ze relatief goede contracten boden qua salaris en werkomstandigheden. De angst van Rutte en co. om door reactionaire politici verweten te worden dat ze meer geld uitgeven aan ‘buitenlanders’, leidt tot vertragingen, vingerwijzen en algemeen mismanagement.
De uiterst rechtse partijen, opiniemakers, maar ook de rechtervleugel van de VVD komen nu met de discriminerende eis van een ‘asielstop’ en geven de asielzoekers de schuld van de woningcrisis. Dit slaat aan bij een groot deel van de bevolking, dat nu al flink te lijden heeft onder bezuinigingen op zorg, woningtekorten en inflatie, en bang is dat de situatie nog verder achteruit gaat.
Er zijn echter genoeg geld en middelen om deze crisis op te lossen en tegelijk de problemen van de Nederlandse werkende klasse aan te pakken. Die zijn in private handen van de vastgoedbezitters, banken en grote bedrijven. Met onteigeningen van leegstaande en onderbenutte panden kunnen we noodopvang maar ook woningen realiseren voor alle woningzoekenden. Door de nationalisering van de banken en de grote bedrijven kunnen we investeren in de behoeften van de gehele bevolking, de lonen omhoog drijven en de prijzen onder controle brengen.
We moeten als arbeidersbeweging duidelijk maken dat asielzoekers niet de vijand zijn. Het merendeel komt uit landen die politiek en economisch gedestabiliseerd zijn door de heersende klassen van de imperialistische landen, waaronder Nederland en zijn bondgenoten. Nederlandse arbeiders lijden ook onder problemen die door de heersende klasse veroorzaakt worden, zoals het woningtekort en de inflatie. Racistische haat tegen asielzoekers leidt tot verdeeldheid en passiviteit van de werkende klasse, terwijl de situatie alleen maar verder achteruit gaat.
Samen moeten we als werkende klasse strijden tegen de racistische haat tegen asielzoekers, voor deugdelijke asielopvang, voor meer aanmeldpunten, maar ook voor hogere lonen, voor lagere energiekosten, voor het onteigenen van leegstaande panden en voor de nationalisering van het grote bedrijfsleven. Dat is hoe we kunnen afrekenen met de heersende klasse die deze tragedie heeft veroorzaakt.
