De crisis binnen de SP heeft met het conflict tussen het partijbestuur en jongerenorganisatie ROOD een nieuw hoogtepunt bereikt. De partijbureaucratie probeert ROOD nu haar wil op te leggen door de toegang tot de website weg te nemen en de financiering stop te zetten.
Op de algemene ledenvergadering van zondag 22 november kozen de leden van ROOD een nieuw bestuur. Olaf Kemerink, de kandidaat van de linkervleugel, werd met 75% van de stemmen tot voorzitter verkozen. Hij was een van de SP-leden die op basis van de onzinnige beschuldiging van 'dubbellidmaatschap' van het Communistisch Platform (lees hier meer) geroyeerd werd. Een ander gekozen bestuurslid, Robin de Rooij, behoorde eveneens tot deze geroyeerden.
Dit was een duidelijk statement van de jongeren dat zij het niet eens zijn met de acties van de partijbureaucratie. Daarnaast werden er moties aangenomen die de heksenjacht binnen de SP bekritiseerden en die pleitten voor het recht op factievorming binnen de SP.
Deze ledenvergadering heeft op die manier een volledig nieuwe situatie geschapen binnen de partij: het is de eerste keer ooit dat ROOD zich heeft weten los te wrikken van de partijbureaucratie en een echt links bestuur gekozen heeft. In het verleden stond ROOD altijd onder zeer sterke controle van het partijbestuur en de afdelingen. Het doel was om jongeren zoveel mogelijk bezig te houden met allerlei 'acties' en tegelijkertijd een kweekvijver te hebben voor nieuwe bestuurders en parlementariërs. Serieuze discussies werden ontmoedigd. "Jongeren vinden dat saai", werd er vaak gezegd, wat getuigt van een sterke minachting voor de jeugd. In de laatste jaren vond er een daadwerkelijke verschuiving naar links plaats onder de ROOD-leden en was er kritiek op zaken als de beoogde regeringsdeelname en het gebrek aan voldoende aandacht voor zaken als racisme en klimaatverandering door de moederpartij.
Dit is een weerspiegeling van de algemene radicalisering onder jongeren en de groeiende interesse voor socialisme en communisme, die zowel binnen als buiten ROOD plaatsvindt In feite zien we dit proces overal ter wereld plaatsvinden.
De SP-bureaucratie kijkt echter niet voorbij de oppervlakte. Zij ziet een rechtse meerderheid in het parlement en doet allerlei opportunistische concessies aan chauvinistische ideeën rondom de EU, vluchtelingen en arbeidsmigranten. Tegelijkertijd lijkt ze te geloven dat het pleiten voor meer staatsinterventie in de economie door de pro-kapitalistische partijen 'het einde van het neoliberalisme' betekent. Daarom zouden coalities met zelfs de VVD niet uitgesloten hoeven worden en zou regeringsdeelname van de SP het land richting een 'sociaal' 'Rijnlands model' van het kapitalisme kunnen bewegen.
Dat de jongerenorganisatie hier kritiek op heeft en in plaats van regeringsdeelname pleit voor meer verbinding met sociale bewegingen, zoals de klimaatbeweging en anti-racismebeweging, wordt niet gewaardeerd door het partijbestuur in Amersfoort. Een motie bij de vorige ROOD-ledenvergadering in de zomer die zich tegen regeringsdeelname uitsprak, viel niet in goede aarde. Na afloop van deze vergadering dreigde het partijbestuur voor het eerst met de zware middelen die nu daadwerkelijk zijn ingezet.
Tevens werden er acties in gang gezet tegen vermeende leden van het Communistisch Platform, die eind oktober geroyeerd werden. Het doel hiervan was om de linkse koers van ROOD af te schilderen als het gevolg van een clubje gevaarlijke infiltranten van buitenaf. Partijleiders Arnout Hoekstra en Lilian Marijnissen gebruikten vervolgens een aantal uit de context getrokken citaten om de geroyeerde leden op absurde wijze neer te zetten als een stel 'gewelddadige communisten die uit zijn op een burgeroorlog'. Dit deden ze bij Nieuwsuur en zelfs bij Goedemorgen Nederland van de rechtse zender WNL, om duidelijk te maken dat de SP een voor de bourgeoisie betrouwbare partij is die radicaal-linkse elementen eruit zal gooien.
De uitslag van deze ROOD-ledenvergadering gooide echter roet in het eten. De verkiezing van twee geroyeerde leden in het nieuwe ROOD-bestuur, dat zich kritisch en onafhankelijk opstelt, heeft een 'onwenselijke situatie' gecreëerd voor het partijbestuur. Volgens de statuten moet een ROOD-lid ook lid zijn van de SP. Het bestuur heeft echter zelf deze situatie gecreëerd door enkele leden zonder hoor en wederhoor te royeren.
Aanvankelijk stelde het bestuur met ROOD in gesprek te willen gaan, maar op 24 november kreeg het ROOD-bestuur een bericht van partijvoorzitter Jannie Visscher dat de SP "de ondersteuning aan ROOD op financieel, administratief, personeel en facilitair gebied heeft opgeschort." Dit betekende dat ROOD de toegang tot haar website kwijtraakte en dat de financiering van €180.000 per jaar vanuit de SP werd stopgezet. In deze omstandigheden wil het SP-bestuur 'het gesprek aangaan', met als doel om het nieuwe ROOD-bestuur op de knieën te krijgen.
Wat nu?
We mogen geen enkele illusie koesteren. Dit partijbestuur gaat zijn repressieve maatregelen niet zomaar terugdraaien. Het zal druk uitoefenen op ROOD om als eerste de geroyeerde SP-leden ook buiten ROOD en haar bestuur te krijgen. Eventueel zal het daarbij beloven dat ROOD haar linksere koers mag behouden, als Kemerink en Van Rooij uit het bestuur worden gezet. Het zou echter een fout zijn om hiermee in te stemmen om tot verzoening te komen.
Als ROOD niet buigt is het mogelijk dat het huidige bestuur illegitiem wordt verklaard. Het kan dat de bureaucratie met een tijdelijk bestuur komt, eventueel met een van de tegenkandidaten voor Kemerink als tijdelijke voorzitter. Een andere optie, als ROOD niet zwicht, is dat de hele jongerenorganisatie wordt ontbonden door het SP-bestuur en dat er daarna met getrouwe elementen wordt getracht een nieuwe jongerenorganisatie op te zetten. Deze nucleaire optie zou tot enorme onvrede leiden binnen de hele SP en lijkt onwaarschijnlijk. Echter, het afknijpen van de financiële steun kwam voor velen ook als verrassing en leidde al tot enorme onvrede, dus we moeten met alle scenario's rekening houden.
Het is belangrijk dat het nieuwe ROOD-bestuur zich niet op de knieën laat brengen. Als het partijbestuur niet snel de toegang tot de website teruggeeft, is het nodig om een nieuwe website op te zetten. De financiële klap kan worden opgevangen door van ROOD een zelffinancierende organisatie te maken. €180.000 per jaar lijkt veel, maar is €15.000 per maand. Als we uitgaan van 1500 leden is dat €10 per lid per maand, geen zeer hoge prijs om te betalen voor politieke onafhankelijkheid van de staatssubsidie en afdrachten van SP-parlementariërs.
De strijd is nog niet gestreden. Het is nu van belang om deze ook binnen de moederpartij te voeren. Er is veel sympathie voor ROOD binnen de SP. Veel leden zijn geschokt door de laatste handelingen van het bestuur. Enkele afdelingen hebben voor het volgende congres van 12 december al een motie ingediend om het recht op factievorming binnen de partij in te voeren, wat een grote stap vooruit zou zijn.
De SP heeft al een reeks verkiezingsnederlagen achter de rug en doet het slecht in de peilingen. Het argument dat er nu 'eenheid' nodig zou zijn voor de Tweede Kamerverkiezingen kan niet gebruikt worden om de noodzakelijke strijd tegen de partijbureaucratie uit te stellen.
Niet de linkervleugel, maar de partijbureaucratie heeft van de partij een zinkend schip gemaakt. Veel van de beste leden zijn vertrokken naar Partij voor de Dieren, BIJ1 of zijn nu partijloze activisten, terwijl de werkende klasse nu overduidelijk nood heeft aan een socialistische partij die haar op strijdbare wijze kan vertegenwoordigen: een partij met een strijdbaar socialistisch programma, met echte interne democratie en discussie, die niet gaat regeren met kapitalistische partijen. De linkervleugel van ROOD heeft een belangrijke stap in de juiste richting gezet. Daarom: solidariteit met ROOD, tegen de SP-bureaucratie! Voor een echte socialistische partij van de werkende klasse!
